Opwarming van de Noordpool geeft ons vrieskou
ROTTERDAM - Het is soms moeilijk om in de opwarming van het klimaat te geloven als je zelf te maken krijgen met aanhoudende vrieskou of zware sneeuwstormen. Maar de opwarming van het klimaat, op globaal niveau, zorgt juist voor die koudegolven en sneeuwrecords, op lokaal niveau. Sterker nog: de winters in het noorden van de VS en Europa gaan alleen maar strenger worden, door de opwarming van de aarde.
Neem de sneeuwstorm die de voorbije dagen een gebied van 3.000 kilometer in de VS en Canada lamlegde: 10.000 vluchten geschrapt, honderdduizenden mensen zaten vast op luchthavens en in files, 250.000 zaten zonder stroom, ongeveer 100 miljoen mensen zouden getroffen zijn door de storm.
20 graden warmer dan normaal
Volgens wetenschappers heeft die recordsneeuwval alles te maken met de opwarming van de Noordpool. Grote hoeveelheden warm water stromen naar de Noordelijke IJszee en doen het zee-ijs sneller smelten. Gevolg: een warme Noordpool. Het is er momenteel zelfs ruim 20 graden warmer dan normaal.
"De eerste week van januari konden we nog varen rond Baffin Island", zegt David Phillips, een klimatoloog van Environment Canada. Dat ligt zo'n 2000 kilometer ten noorden van Montréal. Eigenlijk moet het daar nu 25 tot 35 graden vriezen, maar op sommige dagen in januari steeg het kwik tot boven het nulpunt.
Onveilig ijs
"Voor de tweede winter op een rij kunnen de mensen in het oosten van het poolgebied niet veilig op het ijs gaan om te jagen". Ook wie dezer dagen over Noord-Canada vliegt, ziet opvallend veel sporen van water in wat normaal één witte vlakte moet zijn.
Warmer water, smeltend poolijs
De gevolgen zijn meteen duidelijk: de temperatuur van het water dat door de zee-engte tussen Groenland en Spitsbergen stroomt, is met twee graden toegenomen, terwijl het 2.000 jaar vrijwel onveranderd was. Nog een gevolg: de poolkap verkleint.
Sommige experts voorspellen dat het Noordpoolijs binnen vijf jaar zo goed als verdwenen zal zijn in augustus. Een paar jaar geleden dacht men nog dat dit ten vroegste rond 2060 het geval zou zijn.
Belangrijke factor
De Noordelijke IJszee is zo'n 14 miljoen vierkante kilometer groot, en is daarmee even groot als Rusland. Als een gebied van die grootte opwarmt, heeft dat gevolgen voor de hele aardbol. Samen met de Zuidpool is de Noordpool namelijk een van de belangrijkste factoren in de klimaatverandering.
De wetenschappers zijn het er over eens dat de snelle opwarming van de Noordelijke IJszee het klimaatsysteem al veranderd heeft. Een van de gevolgen is dat Noord-Amerika en Europa meer sneeuw krijgen.
Windpatronen
Als poolijs smelt, komt er een grotere oppervlakte vrij die de warmte van de zomerzon kan opslaan. Van oktober tot januari geeft dat deel van de Noordelijke IJszee die extra warmte weer vrij, in plaats van te bevriezen. Dat heeft op zijn beurt weer een invloed op de windpatronen van het noordelijke halfrond, met als gevolg dat de poolregio relatief warm is, en de gebieden ten zuiden daarvan kouder worden en meer te maken krijgen met vriesweer en sneeuw.
Veel neerslag
In de toekomst kunnen koude winters met veel sneeuw dus de regel worden in Europa en het oosten van de VS. Tot nu toe werd voor West-Europa enkel een toename in neerslag voorspeld voor de wintermaanden. Met deze nieuwe bevindingen, lijkt het erop dat dat alvast een juiste voorspelling was, maar dat de neerslag vooral zal vallen in de vorm van sneeuw.
De ijsbeer
Slecht nieuws voor ons dus, maar ook voor de ijsbeer. Door het smeltende ijs in het Noordpoolgebied wordt het voor de beer nog moeilijker om te overleven en zich voort te planten. De nu al bedreigde diersoort staat dus echt op het randje van uitsterving.
