Tuesday, May 18, 2010

Vulkanen.. ( de morgen.be)

Zeker drie IJslandse vulkanen staan ook op uitbarsten

De IJslandse vulkaan die al enkele weken Europa met aswolken teistert, dreigt de komende jaren nog opvolgers te krijgen. Experts rekenden uit dat minstens drie andere vulkanen op het eiland op uitbarsten staan.


Eyjafjallajokull is een naam die ons intussen heel bekend in de oren klinkt. Helaas heeft de vulkaan nog een aantal gevaarlijke broertjes, aangezien IJsland een vulkanisch actief gebied is. Wetenschappers maakten een tijdlijn met 205 uitbarstingen in IJsland in de voorbije 1.100 jaar en ontdekten dat de uitbarstingen in een cyclus voorkomen. Na een rustige periode zal de vulkanische activiteit de komende vijf decennia hoe dan ook toenemen.

Wie is de volgende?
Geologen kijken momenteel vooral naar vulkaan Katla, die niet ver van Eyjafjallajokull ligt. Die werd in de geschiedenis meestal tot uitbarsting gebracht door zijn collega die nu voor hinder zorgt. De drie andere kandidaten zijn Grimsvotn, Hekla en Askja.

Hekla is sinds AD874 al twintig keer uitgebarsten. De laatste kleine uitbarsting dateert van 2000, maar geologen merken dat het ijs op de vulkaan aan het smelten is en dat betekent dat magma onder grond aan het opstijgen is. Grimsvotn is een andere vulkaan die onder een gletsjer ligt. In 1996 veegde een uitbarsting de belangrijkste ringweg van IJsland weg.

Aswolken
Geologen raden Europa aan om maatregelen te treffen zodat de gevolgen van aswolken minder groot zouden zijn. Ook zullen vulkanen meer moeten worden onderzocht. "Er zijn 35 actieve vulkanen in IJsland", zegt Gillian Foulger, geoloog van de universiteit van Durham. "Met een hoogtechnologisch systeem op iedere vulkanen kunnen we voorspellen wanneer ze zullen uitbarsten."

Iedere vulkaan heeft echter ook zijn eigen karakter. Zo is Eyjafjallajokull vaak over een lange periode actief. Bij de uibarsting van 1821 duurde het liefst vijftien maanden. We zijn dus mogelijk nog lang niet verlost van de ellende. (gb)