Jordaan staat bijna droog door Teije Brandsma
NAHARAYIM - Toen de bejaarde Ofer Levin uit Israël een kleine jongen was, zag hij een kolossale hoeveelheid water door de bedding van de Jordaan-rivier stromen: jaarlijks circa anderhalf miljard liter. Een vooraanstaande milieuorganisatie voorspelt nu dat de rivier zo ver is opgedroogd, dat de nu 65-jarige Levin volgend jaar voor het eerst kan gaan meemaken dat deze wereldberoemde rivier zomers niet meer bestaat.
Opdrogende Jordaan-rivierDe Jordaan-rivier in Israël dreigt op korte termijn op te drogen.
Een Grieks-orthodoxe pelgrim houdt een kruis omhoog in de heilige rivier de Jordaan, tijdens een rituele doop bij Jericho. Met hem gingen gisteren nog 3000 geloofsgenoten kopje onder in de Jordaan ter ere van de jaarlijkse herdenking van Jezus' doop, twee millennia geleden in dezelfde rivier.
De Jordaan, de rivier waar Jezus in is gedoopt, is misschien wel de bekendste rivier ter wereld. Het land Jordanië is ernaar vernoemd en aan deze rivier wordt gerefereerd als er weer eens in de media wordt gesproken over de Westelijke Jordaanoever, het gebied waar de Palestijnen hun toekomstige staat moeten gaan krijgen. Toch, wanneer je hem vergelijkt met de Rijn of de Mississippi, is de Jordaan als rivier een lachertje. Op sommige plaatsen, vooral in het stuk rivier tussen het Meer van Galilea en de Dode Zee, is de rivier niet groter dan een Westlandse poldersloot. In een enkele weken geleden verschenen rapport van de organisatie Friends of The Earth wordt voorspeld dat als het zo doorgaat, de rivier volgend jaar voor het eerst in de zomer droogvalt. Boeren uit Syrië, Jordanië en Israël onttrekken zo veel water uit de Jordaan of de rivieren die hem voeden, dat de hoeveelheid Jordaanwater de afgelopen decennia spectaculair afnam. In 1930 stroomde er nog jaarlijks 1,6 miljard liter water door de rivier, genoeg om er zelfs een stuwdam in te bouwen. Maar tegenwoordig staan diezelfde waterbouwkundige werken er nutteloos bij. Nu stroomt er nog maar twee procent van die hoeveelheid voorbij.
Vooral bananenboeren staan erom bekend dat ze grootverbruikers zijn. Door de steeds grotere waterproblemen zijn zij geleidelijk anders gaan werken. Ze hebben grote netten over hun plantages gespannen om verdamping van het irrigatiewater tegen te gaan, iets wat het waterverbruik met dertig procent terugdringt. "Als er water in overvloed zou zijn, zouden we hier tot twintig procent meer verbouwen", vertelt bananenboer Guy Gilad uit de regio Bet Shean.
Maar water in overvloed komt er waarschijnlijk nooit meer. Soms wordt waterschaarste zelfs genoemd als de aanleiding voor de volgende oorlog in de regio. Zover is het echter nog niet. Het is moeilijk voor te stellen dat politici vanwege te weinig productiviteit van bananenboeren zoals Gilad zo nerveus worden dat ze er een gewapend conflict voor riskeren. Maar het is wel bijna zeker dat de natuurgids Ofer Levin nog gaat meemaken dat hij de rivierbedding van zijn geliefde Jordaan kan oversteken zonder natte voeten te krijgen.
