New York en Boston sterk bedreigd door Groenland
UTRECHT - Voorspellen waar zeespiegelstijging het snelst zal verlopen wordt steeds lastiger. In het Noord-Atlantische gebied wordt het ‘gravitatie-effect’ mogelijk volledig gecompenseerd door stagnatie, als gevolg van zwakkere oceaanstromen.
© Hier.nuSteden langs de Amerikaanse Noordoostkust moeten volgens nieuw onderzoek rekening houden met een zeespiegelstijging die voorspellingen voor de rest van de planeet overtreft.
De waterspiegel kan er 0,3 tot 0,5 meter sneller stijgen dan langs andere kusten, wanneer het afsmelten van de Groenlandse ijskap in het huidige tempo blijft versnellen.
Zwaartekrachteffect
Dit is ondanks het zogeheten gravitatie-effect, dat er juist voor zorgt dat kusten die relatief ver van Groenland (en Antarctica) verwijderd liggen de sterkste zeespiegelstijging krijgen. Grote steden als New York en Boston liggen relatief dicht bij de slinkende ijsmassa, waardoor de zwaartekracht lokaal vermindert en de zeespiegel minder snel stijgt.
Smeltwater
Dit effect is echter kleiner dan een ander fenomeen, dat wordt veroorzaakt door het verzoeten van de oceaan als gevolg van de grote hoeveelheden smeltwater, stellen Amerikaanse onderzoekers gisteren in het wetenschappelijke tijdschrift Geophysical Research Letters.
Er kan zo veel zoet water vanaf Groenland in het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan stromen, dat het de thermohaliene circulatie verstoort, waar onder andere de Golfstroom een onderdeel van is.
Afzinken
Het eerder gevreesde scenario van ‘stilvallen’ van deze Golfstroom wordt door de meeste klimatologen inmiddels onwaarschijnlijk geacht, maar ook kleine veranderingen kunnen grote gevolgen hebben. Omdat het water in het natuurlijke afzinkgebied ten oosten van Groenland zoeter wordt – en dus lichter – zal er minder naar de oceaanbodem afzinken, en vervolgens weer zuidwaarts wegstromen.
Ophoping
De onderzoekers verwachten dat er zo een ophoping van zeewater zal ontstaan, resulterend in een structureel hogere zeespiegel in het hele Noord-Atlantische gebied.
“Als het ijs op Groenland versneld blijft smelten, zullen we deze eeuw aan de Amerikaanse Noordoostkust significante gevolgen van zeespiegelstijging zien”, zegt Aixie Hu, een wetenschapper van het National Center for Atmospheric Research in Boulder, Colorado en hoofdauteur van de studie. In veel grote kuststeden dreigt dure infrastructuur, zoals het metronet, verloren te gaan.
“De grote Noordoostelijke steden liggen direct in het pad van de snelste stijging", aldus Hu.
Of ook Noord-Europese kusten rekening moeten houden met een extra zeespiegelstijging is nog niet bekend.
