België warmt tweemaal zo snel op als rest van wereld
In ons land, en bij uitbreiding in zowat heel West-Europa, stijgt de temperatuur gemiddeld meer dan twee keer zo snel als in de rest van de wereld. Dat blijkt uit het nieuwste klimaatrapport van het Nederlandse KNMI. ( foutje van onze Belgen of.. was het niet Kmi...)
Een van de oorzaken is de afnemende luchtvervuiling, waardoor opnieuw meer zonnestralen het aardoppervlak bereiken. Een link met het broeikaseffect is waarschijnlijk, maar kan voorlopig niet bewezen worden.
Sinds de jaren vijftig is de temperatuur wereldwijd met ongeveer een halve graad gestegen. "In West-Europa bedraagt die toename, afhankelijk van seizoen iets van een goede één tot anderhalve graad", zegt Arie Kattenberg, auteur van het klimaatrapport. Europa, of toch tenminste grosso modo het gebied van Frankrijk tot Polen, loopt immers niet in alle seizoenen even snel voorop. Vooral de lente wordt erg snel warmer. Om exact te zijn: 2,8 keer sneller dan het wereldgemiddelde. Voor de winter is dat 2,4, voor de zomer 2,1 en voor de herfst 1,8.
Het ligt voor de hand om als oorzaak het broeikaseffect naar voren te schuiven. "Inderdaad", zegt Kattenberg. "Alleen kunnen we dat niet wetenschappelijk hard maken. De klimatologische wetenschap is gewoon nog niet nauwkeurig genoeg. We hebben modellen die aantonen dat op wereldniveau landmassa sneller opwarmt dan water en dat het op de Noordpool ook hard gaat. Op kleinere schaal spreken ze elkaar echter tegen."
Westenwind
Maar dat wil niet zeggen dat Kattenberg volledig in het duister tast wat verklaringen betreft. "De winters worden sneller zachter omdat we nog amper echt koude, continentale oostenwind hebben", vertelt hij. "De reden daarvoor moet ik weer schuldig blijven. Het zou kunnen dat dat met veranderende verhoudingen in temperatuur rondom ons te maken heeft. Dat zou dan weer verband hebben met het broeikaseffect. Maar dat mag ik in feite niet zeggen, want het is speculatie."
Zomer en lente worden dan weer warmer doordat de zuidelijkere lucht droger en heter dan ooit is. "Landen zoals Portugal, Frankrijk en Spanje zijn aan het uitdrogen", aldus Kattenberg. "Wij krijgen daardoor niet alleen warmere maar ook minder bewolkte lucht boven ons. Minder wolken wil zeggen dat zonnestralen makkelijker tot op de aarde raken."
Niet alleen zijn er minder wolken, ook de dalende luchtvervuiling mist haar effect niet. "We meten hier in De Bilt al sinds het midden van de jaren zeventig heel nauwkeurig de hoeveelheid zonnestralen. De laatste jaren merken we dat het er meer zijn en dat het aantal stofdeeltjes in de lucht minder is." Die stofdeeltjes kunnen wel degelijk een verschil maken. In 1991 was er bijvoorbeeld wereldwijd een tijdelijke afkoeling met 0,2 graden na de uitbarsting van de Pinatuba op de Filippijnen.
Lekker weertje
De snellere opwarming heeft niet meteen negatieve gevolgen, zo meent Kattenberg. "Nou, ik vind het wel een lekker weertje zo. We kunnen wat meer in de tuin eten, nietwaar? Maar ik neem aan dat als je het aan de boeren vraagt, zij iets anders antwoorden. Ach, momenteel is het niet echt problematisch. Het is bovendien niet gezegd dat deze snellere opwarming zich zal doorzetten. Op een bepaald moment is de lucht schoon en kan ze niet meer schoner. Ook de droogte rond de Middellandse Zee zal een verzadigingspunt bereiken. We weten het gewoon nog niet. Mocht het in dit tempo doorgaan, dan zal het op het einde van de eeuw vier à acht graden warmer zijn. Dat is dubbel zoveel als nu vooropgesteld wordt."
Ook weerman Eddy De Mey ziet op dit moment vooral positieve effecten. "Het is verrassend dat het hier zo snel gaat met de klimaatopwarming", zegt hij, "maar ik hecht wel geloof aan het rapport. Over de cijfers kun je moeilijk discussiëren. Tot nu toe denk ik dat de meeste mensen baat hebben bij die evolutie: de zachtere winters zorgen er vooral voor dat mensen minder energie verbruiken. Alleen mensen met gezondheidsproblemen kunnen wel last hebben als de hitte enkele dagen na elkaar aanhoudt." (Kim Herbots)
01/08/08 08u06
