Tuesday, January 20, 2009

Verdwenen jaartellingen... ( reden waarom 2000 geen 2000 was en 2012 geen 2012...)

Jaartelling



De westerse wereld gebruikt de gregoriaanse jaartelling. Genoemd naar paus Gregorius XIII (1502-1585). Begint (ongeveer) bij de geboorte van Jezus Christus. Niet de enige jaartelling: er zijn heel wat alternatieven.



Zowel in de joodse als de christelijke jaartelling zijn onnauwkeurigheden geslopen. Bekend voorbeeld: over de bepaling van de geboortedatum van Jezus Christus (het eerste jaar van onze telling) bestaan veel meningsverschillen. In het algemeen wordt ervan uitgegaan dat Jezus geboren zou zijn in het jaar min 4 (= 4 v. Chr).



Bij de datering van andere gebeurtenissen in het verleden spelen ingewikkelde problemen een rol, waardoor verschillen optreden die tot tientallen jaren kunnen oplopen. De geleerden bevechten elkaar ijverig om hun gelijk aan te tonen.



Mensen die het toevoegsel Christus om uiteenlopende redenen willen vermijden, gebruiken andere aanduidingen. Een voorbeeld: v.d.g.j. (van de gebruikelijke of gewone jaartelling). B.C. is Before Christ.



Onze kalender is niet uniek. De belangrijkste alternatieven zijn:

· De Maya-kalender. Uiterst nauwkeurig, via de Olmeken overgeleverd aan de Maya’s en vermoedelijk ontworpen door een veel oudere, onbekende beschaving;

· De Romeinse (A.U.C.: ad urbe condita). Ontworpen tussen de 6e en 1e eeuw voor Christus;

· De Juliaanse. Ingevoerd in 46 v. Chr., door Gaius Julius Caesar;

· De Koptische (van Egyptische christenen);

· De Gregoriaanse. De onze. Belangrijke verbetering van de Juliaanse);

· De Joodse of Hebreeuwse. Gebaseerd op de duur van een maanomloop en begint op 7 oktober 3761 v. Chr. Een slimme rabbi, Hillel, geboren in de eerste eeuw vóór Christus, rekende uit in welk jaar de wereld geschapen zou moeten zijn. Hij kwam op dit jaar uit. Wordt ook wel aangeduid met A.H. (Anno Homini = vanaf de eerste mens, vanaf de schepping volgens het Bijbelverhaal). Dat staat tegenover A.D. (Anno Domini = vanaf de eerste dag van de Heer Jezus)

· De islamitische. Op de onze en de Chinese na de meest gebruikte. Begint in ons jaar 622 na Christus, als de profeet Mohammed van Mekka naar Medina verhuist. De meeste moslimlanden gebruiken beide kalenders naast elkaar.

· De Chinese. Begint bijna duizend jaar later dan die van de Joden, n.l. 2697 v. Chr.

· De boeddhisten beginnen te tellen in ‘ons’ jaar 543 vóór Christus, toen Siddharta, ‘de Boeddha’, werd geboren. De hindoes hebben dezelfde jaartelling als wij.

· De Republikeinse (na het uitroepen van de Franse Republiek op 22 september 1792).



Veel andere jaartellingen zijn door onverklaarbare redenen niet meer in gebruik.