Mijt meest gevreesde roofdier op Antarctica
Het grootste landdier op Antarctica is slechts een halve centimeter grootWie ooit de gelegenheid krijgt om op Antarctica rond te wandelen, hoeft geen reusachtige en afschrikwekkende roofdieren zoals beren of leeuwen te verwachten. Het meest gevreesde roofdier op het land is zelfs amper met het blote oog waarneembaar. Op de rotsen van Antarctica huppelt een soort mijt rond die zich helemaal alleen te goed mag doen aan de voedselvoorraden van de Zuidpool. Dieren zoals pinguïns, zeehonden en walvissen eten enkel voedsel uit zee en zijn niet geïnteresseerd in wat het meeste bizarre continent van onze planeet te bieden heeft.
Mijt is baas
"Antarctica is in niets te vergelijken met andere continenten", zegt de Britse bioloog Pete Convey. "Er zijn geen zoogdieren en vogels op het land." Daardoor is de mijt er de leeuw van het ecosysteem. De mijt staat helemaal bovenaan de voedselketen. Deze dieren hebben acht poten en zijn vergelijkbaar met spinnen. Het grootste dier van Antarctica is een miezerige mug die niet groter is dan een halve centimeter. Het klinkt allemaal eerder onbelangrijk, maar wetenschappers zijn verplicht om de wondere wereld van deze kleine beestjes te bestuderen. Ze onderzoeken de gevolgen van global warming op Antarctica en hoe de hogere temperaturen het ecosysteem en de voedselketen verstoren.
Zuiver ecosysteem
De gevolgen van een warmer klimaat zullen op Antarctica snel zichtbaar zijn. Het ecosysteem is er zo eenvoudig dat wetenschappers niet ver moeten kijken. Er leven maar twee roofdieren over een afstand van ruim 800 kilometer. In de rest van de wereld moeten onderzoekers rekening houden met tal van factoren: de aanleg van wegen, vervuiling, landbouw, de verplaatsing van diersoorten,... Daar is op Antarctica geen sprake van. "Dit is de enige plaats ter wereld waar de gevolgen van global warming op een ecologisch systeem in zuivere vorm bestudeerd kunnen worden", zegt gletsjerkundige David Vaughn. In een halve eeuw tijd is de temperatuur op de Zuidpool met drie graden gestegen. Dat is bijvoorbeeld het verschil tussen de gemiddelde temperatuur in de Franse hoofdstad Parijs en het zuidelijk gelegen Nice.
Vreemde diersoorten
De gevolgen van global warming zijn al duidelijk voelbaar op Antarctica. In principe zijn warmere temperaturen een voordeel voor kleine diertjes. Planten zullen groeien en het continent zal groener worden. Zo zullen ze gemakkelijker en meer voedsel vinden. Maar warmere temperaturen zullen er ook voor zorgen dat vreemde diersoorten naar het continent komen en zo het ecosysteem verstoren. Ook toeristen, jaarlijks ongeveer 50.000, kunnen vreemde organismen met zich meebrengen. Veel vreemde dieren zullen wel onmiddellijk uitsterven door de koude temperaturen. (gb)
13/01/09 12u10
