BP hield enorme gasramp in Azerbeidzjan geheim
WikiLeaks: 18 maanden voor drama Deepwater Horizon gebeurde hetzelfde in Kaspische ZeeAnderhalf jaar voor de explosie op het boorplatform Deepwater Horizon in de Golf van Mexico de grootste milieuramp uit de Amerikaanse geschiedenis veroorzaakte, gebeurde in Azerbeidzjan een gelijkaardige ramp in een gas- en olieveld in de Kaspische Zee. BP hield dat geheim, maar het verhaal is nu uitgelekt dankzij WikiLeaks.
Net zoals bij de Deepwater Horizon was het de blowout preventer, een soort veiligheidsklep, die het begaf, en net zoals in de Golf van Mexico lijkt het niet naleven en installeren van verplichte veiligheidsvoorzieningen aan de oorzaak te hebben gelegen. Hoeveel gas ontsnapte is onduidelijk, maar het zou gaan om een enorme hoeveelheid. Door het lek moesten twee gas- en olievelden maandenlang dicht, met een verlies van 500.000 vaten per dag als gevolg.
IJzeren greep
BP kon het "incident" verborgen houden doordat er geen doden vielen. 212 werknemers moesten worden geëvacueerd. De Azerbeidzjaans regering was wel op de hoogte, en verloor 40 à 50 miljoen dollar per dag aan inkomsten, maar hield zich stil. Want, zo blijkt uit andere gelekte documenten, BP heeft een ijzeren greep op het land.
Blackmail
Ilham Aliyev, de president van Azerbeidzjan, had tussen 2006 en augustus 2008 gedreigd BP aan te pakken, zo blijkt uit gelekte diplomatieke ducumenten. Hij beschuldigde BP ervan om voor tientallen miljarden aan olie te hebben gestolen en gaf aan dat het bedrijf zijn regering blackmailde. Een weigering van BP om meer gas voor binnenlands gebruik vrij te geven tijdens een koude winter was voor Aliyev de spreekwoordelijke druppel. Aliyev dreigde er volgens de Amerikaanse diplomatieke documenten mee om "zijn boekje open te doen". De Amerikanen drongen er bij BP op aan om de zaak op te lossen blijkt uit de telexen. Eén daarvan heeft als titel "BP is gevaarlijk spelletje aan het spelen".
Schrik voor Russische invasie
Maar in de zomer van 2008 werden de plooien gladgestreken, "toevallig" vlak na de Russische invasie van buurland Georgië, iets wat grote paniek veroorzaakte in Azerbeidzjan. ("Azerbaijan had been holding a firm line in negotiations on production sharing agreement extension and 'deep gas' ... Recent events in Georgia, however, may be causing Azerbaijan to reconsider its line, according to BP's representatives.)
BP sleepte er zelfs een exclusief contract uit met de overheid om te gaan boren naar niet ontgonnen gas in de Kaspische Zee. Daarvoor moet BP 800 meter diep gaan boren, met alle risico's vandien.
Turkije
Uit andere gelekte documenten blijkt dat BP de Turken onder druk zette om de pijplijn die gas vanuit het Shah Deniz-veld aanvoert sneller af te werken. Dat daardoor internationale veiligheidsnormen niet gehaald werden "moeten we er dan maar bijnemen" volgens een verslag van een onderhoud tussen het toenmalige BP-hoofd in Azerbeidzjan, David Woodward en de Amerikaanse ambassadeur.
Een telex uit juli 2007 met een verslag van een gesprek tussen BP-baas Bill Schrader en de Amerikaanse ambassadeur brengt een ander verontrustend feit aan het licht: het gebrek aan beveiliging van de installaties. "All it would take is one guy with a mortar or six guys in a boat" om de hele infrastructuur lam te leggen volgens Schrader. (mvl)
