Plotselinge afkoeling klimaat in 1945 gevolg van meetfout
Rotterdam, 1 juni. Niet alle temperatuurverandering die klimatologen de afgelopen 140 jaar waarnamen was klimaatverandering. Amerikaanse en Britse onderzoekers laten zien dat de plotselinge mondiale afkoeling die aan het eind van de Tweede Wereldoorlog optrad een artefact is (Nature,29 mei). Een systematische meetfout.Toen de oorlog in 1945 afliep nam het aandeel Amerikaanse schepen dat in vaste routine warmtemetingen deed aan zeewater snel af. Tegelijk vermeerderde het aandeel Britse schepen. Dat had zijn weerslag op de berekening van de gemiddelde mondiale zeewatertemperatuur omdat Britse zeelieden de zeewatertemperatuur meten aan water dat ze in een emmer omhoog halen. Amerikanen meten aan het koelwater dat de machinekamer in gaat. De Amerikanen komen te hoog uit, de Britten te laag.
In het klimaatdebat speelt het verloop van de gemiddelde mondiale temperatuur zoals die voor de afgelopen 140 jaar valt te berekenen uit directe metingen (met thermometers) een grote rol. In 1986 publiceerden Britse onderzoekers van de University of East Anglia geleid door Phil Jones een reconstructie vanaf 1861 gebaseerd op historische metingen.
In ruwe lijn blijkt de mondiale temperatuur na 1900 gestaag te stijgen tot in 1945 een abrupte afkoeling inzet. Die houdt aan tot ongeveer 1970, dan begint de huidige sterke opwarming. De vreemde daling na 1945, toen het broeikaseffect zich al manifesteerde, is toegeschreven aan het koelend effect van zwaveldioxide uit zwavelhoudende brandstof.
De abrupte temperatuursdaling in 1945 is goed te zien in een grafiek die is 'opgeschoond' voor het El NiƱo-verschijnsel in de Grote Oceaan en de invloed van sterke westelijke winden.
Voor het recente Nature-artikel, waaraan Phil Jones meewerkte, is de grillige reeks ‘opgeschoond’. De opgeschoonde grafiek toont de abrupte daling rond 1945 extra duidelijk (zie hierboven) De plotselinge daling blijkt dus niet, zoals andere dalingen, toe te schrijven aan een vulkaanuitbarsting en ook niet aan de atoomaanval op Japan, maar aan een artefact. Omdat het aardoppervlak voor tweederde uit water bestaat is de invloed van de Britse emmermetingen op de berekende mondiale luchttemperatuur erg groot.