Extreem koud en storm op grote hoogte
Prachtige parelmoerwolken waargenomen
22 januari 2008 - Terwijl de winter in Europa ver te zoeken is vriest het op 25 tot 30 meter hoogte dat het kraakt. Vandaag zijn die hoogte boven ons land temperaturen gemeten van -80 graden. Op sommige plaatsen niet ver van ons verwijderd is -91 graden gemeten.
Parelmoerwolken boven Noorwegen op 21 januari 2008 (Foto: Elling Knudsen, Bærum)
De extreme kou op grote hoogte hangt samen met de zogenaamde polaire vortex, die zich dit jaar bijzonder sterk heeft ontwikkeld. De polaire vortex is een gebied met erg lage temperaturen, in de buurt van de noordpool met sterke winden daaromheen. De kern van deze vortex ligt nu tussen IJsland en Scandinavië, en dat is dicht genoeg bij Nederland zodat wij er ook wat van merken.
De metingen die het KNMI op die hoogte verricht zijn afkomstig van ozonsondes, weerballonnen die vanuit De Bilt worden opgelaten. Met zo'n weerballon wordt ook de wind gemeten en ook die resultaten zijn opmerkelijk. De weerballon is met meer dan 100 meter per seconde (360 km/uur) naar het oosten getrokken. Op grote hoogte knapt de weerballon en komt de meetapparatuur aan een parachute naar beneden. Waarschijnlijk is de sonde uit De Bilt ergens voorbij Hannover geland.
Parelmoerwolken
Bij zulke lage temperaturen op grote hoogte kunnen zich bijzonder kleurrijke wolken, parelmoerwolken genaamd. De kleuren houden verband met zeer kleine ijskristallen waaruit de wolken bestaan. Ze zijn het best te zien even na zonsondergang of vóór zonsopkomst. In Scandinavië zijn op 21 januari parelmoerwolken waargenomen.
Meer uitleg onder Nader Verklaard-parelmoerwolken. Zie onder Externe links ook de site van de Noorse Meteorologische Dienst.