'Geen sneeuw is een natuurramp'
door Achille Prick en Eelco van der Linden
KITZBÜHEL - Eindelijk sneeuwt het in de Europese wintersportgebieden! De sneeuwval komt echter rijkelijk laat, want het wintersportseizoen is al halverwege en tot heden kon alleen hoog in de bergen worden geskied. Met grote economische gevolgen voor ondernemers in deze gebieden. ,,We houden het nog vol, maar ik heb wel de auto te koop gezet.''
,,Oostenrijkers hebben de sneeuw net zo hard nodig als zuurstof. Anders worden we chagrijnig'', zegt Maria Lämmerer. Ze runt samen met haar man Hotel Ludwig in het Oostenrijkse Kitzbühel. Ze drinkt nog maar een kopje koffie en tuurt naar de groene stukken op de bergen. ,,Ach, het gaat niet eens om die paar skiërs die je mis loopt, maar iedereen wordt er zo moedeloos van.''
,,Dat het tot nog toe niet genoeg heeft gesneeuwd is spijtig, maar op korte termijn geen echte ramp'', zegt Lukas Krijsslhuber van het regionale toerismebureau Kitzbüheler Alpen.
In de Kitzbüheler Alpen bevinden zich op ruim 36.000 inwoners bijna 33.000 hotelbedden. ,,De cijfers over december zijn gelijk aan die van vorig jaar en toen hadden we een topwinter. Ook de eerste weken in januari zijn goed. Alleen in de traditionele vakantieperiodes moesten de echte skiërs komen. Die blijven nu deels weg.''
Volgens hem komt de echte tegenslag volgend jaar. ,,Omdat het nu slecht is, zal er minder ver van tevoren worden geboekt.'' Op de lange termijn wil het Oostenrijkse toerisme zich veel meer gaan richten op de zomers.
,,Twee derde van de overnachtingen hebben we nu in de winter, dat moet in acht jaar zakken naar 55 procent ten gunste van de zomer. We gaan veel reclame maken in warme landen als Griekenland en Spanje. Bij ons zijn de zomers namelijk eigenlijk veel prettiger. Dat is onze nieuwe marketingtroef.''
Tropisch
De Italiaan Matteo Mottev (35) heeft echter helemaal niets aan dit zomerse alternatief. ,,Hier is het echt negentig procent skiën. Mensen komen niet hier naartoe om te wandelen'', verzucht hij. Mottev is eigenaar van een fraai familiehotel duizend meter hoog op de berg Paganella in de Dolomieten, niet ver van Trento.
,,We kunnen het nog redelijk goed draaiende houden, maar het moet niet te warm worden. We houden het nog vol, maar ik heb nu wel een auto te koop gezet. Met die 20.000 euro kan ik de eerstvolgende betaling van mijn hypotheek doen.''
De uitbater schat dat zijn inkomsten dertig procent lager liggen dan vorig jaar, maar ook hij maakt zich vooral zorgen over volgend jaar. ,,We redden het nu nog redelijk met vaste klanten, weekendtoeristen uit Italië en wat nieuwe instroom uit Oost-Europa. Er zijn weinig afzeggingen geweest, maar de vraag is of mensen volgend jaar nog zullen boeken.''
Mottev zegt dat er in zijn business niets meer zeker is. ,,Een paar weken terug was het 25 graden, en afgelopen augustus 0. Hoe moet ik daar nou op inspelen?''
De angst en het geklaag is groot, maar dat is, eerlijk gezegd, om de paar jaar zo. Voor Italië vormt de wintersport een van de pilaren van de zo belangrijke toeristische sector. De Alpen en de Apennijnen herbergen tal van skipistes en moderne accommodaties. Er is de afgelopen jaren enorm geïnvesteerd, en nu komen de mensen niet uit de kosten. Het maken van kunstsneeuw is peperduur, ook omdat soms het water met grote tankwagens moet worden aangesleept.
In de centraal gelegen regio Abruzzo, waar zelfs op de drieduizend meter hoge Gran Sasso mondjesmaat wordt geskied, eisen de ondernemers geld van de overheid. President van de provincie, Stefania Pezzopane, vindt dat ze gelijk hebben.
,,We gebruiken bij de promotie van onze regio allemaal het beeld van het prachtige skigebied. Er is enorm veel geïnvesteerd. Het uitblijven van sneeuw valt onder natuurrampen waarvoor je compensatie krijgt van de nationale overheid.''
Dilemma
Duizend kilometer naar het noordwesten, in de regio Piemonte, klinken dezelfde geluiden. De neergang in inkomsten verschillen van twintig tot zeventig procent. Bruno Vallepiano, die de skisector in de meest westelijke provincie Cuneo vertegenwoordigt zegt dat de ondernemers ,,met een vreselijk dilemma'' leven.
,,Moet je met je nagels proberen nog zoveel sneeuw bij elkaar te schrapen dat er toch nog geskied kan worden, of moet je maar sluiten en het geld in je zak houden.'' Vorige week heeft de regio een studie gelast naar de financiële effecten van het weer en men neigt om ook hier een noodtoestand te laten afkondigen.
,,Waarom krijgen agrariërs wel ondersteuning en de ondernemers die leven van de sneeuw niets als het weer op hol slaat?'' vraagt Francesco Toselli zich af, regionaal gedeputeerde van Forza Italia. Volgens hem worden de wintersportondernemers dubbel gestraft. ,,Bij rampzalig weer gaat de prijs van groente omhoog, terwijl in de skigebieden de prijzen alleen maar zakken.''
De kans dat de centrale overheid over de brug komt lijkt erg klein en een organisatie als het Italiaanse Wereldnatuur Fonds, vindt dat het ook helemaal niet moet. Voorzitter Michele Candotti hekelt het geschreeuw om hulp en het massale gebruik van kunstsneeuw.
,,De zachte winters en het wegblijven van de sneeuw zijn inmiddels geen uitzondering meer. Er moeten nieuwe keuzes gemaakt worden voor wat betreft vrijetijdsbesteding en op een ander soort toerisme worden gegokt.''
WNF onderstreept dat de afhankelijkheid van kunstsneeuw fnuikend is. In een rapport is uitgerekend dat over het seizoen 2002-2003 voor de bijna 24.000 hectare piste in Italië waar kunstsneeuw wordt gebruikt 52 tot 95 miljoen kubieke meter water nodig is, het jaarlijkse verbruik van een miljoen Italianen.
