Nieuw hoogtepunt zachte periode
17 november 2006 - Het zachte weer blijft doorgaan, ook de komende tien dagen. Woensdag en donderdag werd in De Bilt resp. 15,7 en 16,6 graden gemeten. Niet eerder was het zo laat in het jaar zo zacht. In het oosten en zuiden werd op grote schaal 18 à 19 graden gemeten.
Hoe groen is de herfst? Verschil 1 november 2004/ 1 november 2006 (foto: Jacob Kuiper, WPI)
De warmste plaats was Maastricht met 18,8 graden. Landelijk staat het warmterecord voor het tijdvak 11-20 november nog steeds op 20,0 graden gemeten op 12 november 1926 in Sittard. Het etmaalgemiddelde van 16 november was in De Bilt met 14,0 graden een evenaring van het decaderecord van 14 november 1994. In de tweede decade van november is een middagtemperatuur van ongeveer 8 graden normaal en het gemiddeld nachtelijk minimum ligt bij 3 graden (Nader verklaard- novemberwarmte). Meer dan 20 graden in DuitslandOok Duitsland profieerde de afgelopen dagen van de warme zuidelijke stroming. In Karlsruhe werd op 15 en 16 november achtereenvolgens 21,8 en 20,1 gemeten. Niederstetten in Württemberg was op 16 november de warmste plaats van Duitsland met 21,2 graden. Volgens de Deutscher Wetterdienst is de meteorologische herfst hier zo'n 3 graden warmer dan normaal. Natuur dit najaar nog groener Vorig jaar beleefden we de warmste herfst in drie eeuwen en bleef het blad uitzonderlijk lang aan de bomen zitten. KNMI-meteoroloog en weerfotograaf Jacob Kuiper fotografeert de natuur jaarlijks om de verschillen in bladontwikkeling en bladval in beeld te brengen. Uit zijn laatste opnamen blijkt dat de natuur dit najaar nog groener is dan vorig jaar rond deze tijd en dat er veel meer blad aan de bomen zit dan rond deze tijd in 2004. Voor de bomen is dat niet goed: bij gelijke wind is de winddruk op een boom met blad acht keer zo hoog als op een kale boom. Als het gaat sneeuwen of ijzel ontstaat kan de toestand nog dramatischer worden. Na de eerste herfststorm en de eerste vorst (op 2 november -3,9 graden op de vliegbasis Twenthe) zijn inmiddels wat bladeren van de bomen verdwenen maar de natuur is nog steeds opmerkelijk groen.Weersomstandigheden spelen een belangrijke rol bij het verkleuren en de val van het blad. Volgens oud KNMI-meteoroog en bioloog Baltus Zwart speelt uiteraard de hoge temperatuur een rol bij het uitblijven van de bladverkleuring, maar veel belangrijker is nog het uitblijven van somber weer. Door het zonnige weer kon in combinatie met de hoge temperaturen het fotosynthese proces gewoon op volle sterkte doorgaan waardoor het in het blad aanwezige abcissine zuur, dat zorgt draagt voor de vorming van het abcissinelaagje (afscheidingslaagje) aan de voet van het blad, nog geen kans kreeg zijn invloed uit te oefenen. Baltus Zwart hanteerde de richtlijn dat de bomen in ons land voor 5 december helemaal kaal waren. Vorig jaar was dat al 10 december en mogelijk dit jaar nog later (zie Nader verklaard- bomen over het weer). Experimentele maandverwachting: hoe werkt dat?De experimentele maandverwachting van het KNMI geeft voor november nog een iets grotere kans op bovennormale temperaturen, maar door het vaak zeer grillige weer in deze tijd van het jaar is de onzekerheidsmarge van die verwachting groot.Klimatologie en statistieken bieden een mogelijkheid om een prognose te maken over het verwachte temperatuurverloop in de komende maand. De onderzoeksafdeling van het KNMI, die werkt aan seizoensverwachtingen, experimenteert met een model dat een temperatuurverwachting berekent op basis van gegevens van wat normaal is voor de tijd van het jaar (gecorrigeerd voor de opwarming van Nederland), de temperatuur van de afgelopen weken, en de verwachtingen van het Europees Centrum voor de komende week. Op basis daarvan kan een schatting worden gemaakt van het verwachte temperatuurverloop van de komende vier weken. Aan de kust liggen de minimumtemperaturen vanwege het nog altijd warme zeewater steeds boven normaal (zie ook Verder lezen - Experimentele maandverwachting KNMI en Maandverwachtingen maximum, gemiddelde en minimumtemperatuur in Nederland). De operationele meerdaagse staat onder Verder lezen - Meerdaagse verwachtingen.
