Egyptische boeren vluchten nu al voor stijgende zeespiegel
Boeren in de Nijldelta laten hun akkers in de steek omdat er vanuit de ondergrond steeds meer zout water naar boven komt. De stijgende zeespiegel bedreigt de graanschuur van Egypte en zelfs de miljoenenstad Alexandrië.
Op het eerste gezicht lijkt de Nijldelta, een vruchtbaar gebied dat doorsneden wordt door talrijke waterlopen en dat niet veel kleiner is dan België, nog behoorlijk paradijselijk. Hier wordt één derde van de voedselgewassen geteeld die Egypte nodig heeft om zijn meer dan 80 miljoen inwoners te voeden. Vissers in kano's doorkruisen meertjes en moerassen; ze delen hun vangst met ijsvogels en zilverreigers.
De vissers klagen dat ze steeds minder vangen omdat het water steeds sterker vervuild wordt door de bedrijven stroomopwaarts. Maar het grote gevaar komt van de andere kant. Het peil van de Middellandse Zee stijgt, en daardoor dringt er steeds meer zout water door in het grondwater in de delta.
Economische ramp
Het zeepeil aan de Egyptische kust is de voorbije eeuw al met 20 centimeter gestegen, zegt Mamdouh Hamza, een gerespecteerd waterbouwkundig ingenieur. Hij toont ons zandige lappen grond waar vroeger gewassen werden geteeld. Nu is de bodem daar te zout voor. Ook palmbomen sterven. Op andere plaatsen irrigeren boeren hun akkers en hogen ze hun velden op om het zilte grondwater van hun gewassen weg te houden.
Volgens Hamza kan de voortschrijdende verzilting catastrofale gevolgen hebben. "Het wordt een ramp voor de landbouw en voor de economie. Niet alleen de armoede zal toenemen, maar ook de honger."
De voorspellingen over de toekomstige stijging van de zeespiegel lopen uiteen. Maar de wetenschappelijke wereld en de regering in Egypte maken zich wel degelijk zorgen. Minister van Milieu George Maged vreest dat veel steden in het noorden van de delta vanaf 2020 echt zullen beginnen te lijden onder de gevolgen van het hogere zeepeil. Hij schat dat ongeveer 15 procent van de landbouwgrond in het gebied bedreigd wordt door verzilting.
Veel experts geloven dat het gemiddelde peil van de zee aan de Egyptische kust tegen het eind van deze eeuw een meter hoger kan liggen. Als dat klopt, moet zelfs de miljoenenstad Alexandrië zich zorgen maken.
Muur
Hamza heeft een ambitieus voorstel ingediend om langs de kustlijn een lange muur te bouwen die zou verhinderen dat er nog meer zout water doorsijpelt naar het grondwater in de Nijldelta. Tot hiertoe heeft hij geen gehoor gevonden bij de regering.
Wetenschappers die voor de regering werken, argumenten dat er nog genoeg tijd is om af te wegen welke maatregelen er nodig zijn. "We raden meer onderzoek aan, maar we denken dat we ons kunnen aanpassen, want de veranderingen gaan heel traag", zegt professor Ibrahim El Shinnawy. (IPS/gb)
