Saturday, November 10, 2007

Europa op nippertje gewaarschuwd door stormdepressie

Stormdepressie Tilo heeft zich aan de verwachtingen gehouden zodat de waarschuwingen voor extreem weer en hoge waterstanden doeltreffend waren. Ook zondag is er weer kans op storm. In de Alpen valt een dik pak sneeuw (zie www.meteoalarm.eu).

Windmetingen op 9 november 2007 met de scatterometer*
In ons land was het wat wind betreft een gewone herfststorm die af en toe windkracht 9 bereikte, in deze tijd van het jaar net onder de criteria voor een weeralarm zodat het KNMI de berichtgeving kon beperken tot waarschuwingen. Op verschillende plaatsen langs de kust zijn windstoten gemeten van 100 km/uur, Hoek van Holland meldde met 105 km/uur de hoogste windstoot.

Uitzonderlijk hoge waterstanden
De storm schreef geschiedenis door de hoge waterstanden. De vrijdag gemeten waterstanden langs onze kust waren lokaal de hoogste sinds 1953. Bij Delfzijl werd volgens voorlopige cijfers 420 cm boven NAP gemeten, maar dat was minder dan bij de paardenstorm van 1 november 2006 toen 483 cm boven NAP werd gemeten (zie onder Nieuws).
*Windmeting met scatterometer
Windrichting en snelheid aan het oppervlak van de zee worden ook gemeten met een scatterometer, een satelliet radarinstrument aan boord van de ERS en MetOp satellieten. In opdracht van EUMETSAT verwerkt het KNMI momenteel gegevens van drie verschillende scatterometers van EUMETSAT, ESA en NASA/NOAA. Scatterometerwinden zijn gemiddelden over een gebied ter grootte van 25 km. Nevenstaande afbeelding toont een opname van de noordwesterstorm van 9 november op de Noordzee door de Amerikaanse SeaWinds scatterometer. De gemeten wind loopt op tot ruim 100 km/uur. (Zie ook Verder lezen- KNMI Scatterometer- en Externe links- Successfull first year for ASCAT).

Verwachtingen waren voltreffer
Wind en wateropzet hebben zich goed aan de verwachtingen van de meteorologen gehouden. Dat er wat stond te gebeuren was in het begin van de week al zichtbaar in de modeluitkomsten. Zowel deze keer, als in 1953, was vooral de historie van het windveld (noordwest over de Noordzee) van belang om de volledige impact op de (extra - boven op het astronomisch getij) wateropzet "correct" te krijgen. Uit een eerste analyse van de gegevens blijken dat de verwachte wateropzetten voor de belangrijkste locaties aan de Nederlandse kust realiteit zijn geworden, zodat de verwachtingen die ruim te voren beschikbaar doeltreffend konden worden gebruikt.

Sneeuwstorm in de Alpen
In het Alpengebied is het inmiddels volop winter met stormachtig weer en veel sneeuw. Vooral in het centrale en oostelijke deel van de Alpen wordt dit weekeinde veel sneeuw verwacht, tot maandagmorgen zo'n 50 tot 150 cm. Daarbij worden windstoten verwacht van 60 tot 80 km/uur, in de bergen tot 120 km/uur. De Zugspitze in het zuiden van Duitsland meldde vrijdagochtend een windvlaag van 133 km/uur, de Wendelstein zelfs 137 km/uur.

Grote verschillen in luchtdruk
Na een lange periode met meest rustig herfstweer is het onstuimige weer zeker wennen, maar wind en storm zijn heel gewoon in deze tijd van het jaar. De eerste najaarsstorm heeft dit jaar lang op zich laten wachten, vaak komt het al in september of oktober tot storm. Standvastige hogedrukgebieden hielden de depressies lange tijd op afstand maar de komende dagen komen de stormdepressiesdichter bij waardoor de luchtdrukverschillen en daarmee de wind flink toenemen. Vrijdagochtend waren de luchtdrukverschillen in Europa het grootst: bij Ierland wezen de barometers dan 1030 hPa aan, bij Zuid-Noorwegen 975 hPa, een verschil van 55 hPa over een afstand van 1400 kilometer. De wind brengt de atmosfeer flink in beroering waardoor de koude lucht uit noordelijke breedten tot ver in Europa kan doordringen. In de middelgebergen, de Ardennen en het Alpengebied leidt zo'n weersituatie behalve tot storm ook tot sneeuw.