Judas 'ster' van eigen evangelie
Uitgegeven: 6 april 2006 17:33
NIJMEGEN - De discipel Judas, die in de christelijke traditie de reputatie van gemene verrader van Jezus heeft gekregen, is in het naar hem genoemde evangelie letterlijk de "ster". "Jouw ster is de leidende ster", zegt Jezus in de tekst over hem. Dat zei dr. Hans van Oort, hoogleraar vroege christendom en gnostiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen, donderdag.
Van Oort is de enige Nederlander die de vroegchristelijke tekst, waarvan de Engelse vertaling donderdag in de Verenigde Staten is gepresenteerd, kent. Het in het Koptisch geschreven document gaat terug op een Grieks origineel van voor 180. Het dook eind jaren zeventig op in Egypte, werd het land uitgesmokkeld en uiteindelijk aangekocht door galeriehoudster Frieda Tchachos uit Genève. Het verloren gewaande evangelie was voorheen alleen bekend door het negatieve oordeel erover van kerkvader Irenaeus.
Overtreffen
In de tekst van 27 bladzijden in het Engels zegt Jezus over Judas: "Jij zult alle andere (discipelen) overtreffen. Jij zult de mens offeren die mij bekleedt." Door Jezus over te leveren, heeft Judas bijgedragen aan bevrijding van Jezus' ware zelf uit Zijn sterfelijke lichaam. Die gedachte tekent het evangelie als een tekst uit de gnostiek, de vroegchristelijke stroming waarin de intuïtieve kennis centraal staat die het ware zelf van de mens vrijmaakt.
Behalve de vier evangeliën die in het Nieuwe Testament zijn opgenomen, zijn er nog 31 evangeliën bekend. Daarvan zijn er volgens Van Oort ongeveer twintig geworteld in de gnostiek.
