Let op op afbeelding is weergave van luchtstromingen de laatste pole is inmiddels ook geplaatst het is wachten op shift zelf nu..)
Magnetische ompoling aarde ( 2005 -2012)
Eindelijk zijn wetenschappers met gebruik van de SOHO erachter gekomen hoe de 11-jarige cyclus van de zon in elkaar steekt. Een verklaring voor de magnetische ompoling van de zon is gevonden.
De magnetische omoling wordt namelijk veroorzaakt door grote zonnevlammen. Uitbarstingen van elektrisch geladen deeltjes die je beter kunt omschrijven als coronal mass ejections. Door uitbarstingen van deze CME's wordt het magnetische veld langzaam in stukken gescheurd en wordt het magnetische veld zwakker. Na meer dan duizend CME's zal de draaing van het magnetische veld van de zon zich omdraaien.
Door een zwak magnetisch veld, kunnen er meer zonnevlammen ontpoppen. Dit resulteert in een nog snellere aftakeling en een wisseling tijdens het maximum. Daarna gaat het weer langzaam minder en is het magnetische veld weer sterk. Opmerking embassadorion group wisseling van magnetische velden zorgen altijd voor wisselende energie welke uiteraard gaat zorgen voor een zeer gevaarlijke situatie omdat ook sprake is van tijdelijk uitvallen van ons beschermsysteem zoals atmosfeer en stratosfeer deze zroegen normaal voor een tegenafweer systeem zoals meteorieten en inslagen van ander gesteente en gruis uit de kosmos. De wetenschap staat er niet bij stil dat tijdens de omvorming van dezepolen vooral de dure techneik het af zal laten weten dus ook hun helikopters of andere aparatuur waar ze mee denken weg te kunnen vluchten, een ding is zeker de amerikaanse overheid weet zeer goed wat er gaande is maar onderneemt geen stappen omdat zij simpel weg de financiele belangen hoger lat tellen dan menselijke levens.
"This analysis of nearly eight years of CME data is a big step forward in making sense of space weather," aldus Dr. Joseph Gurman, NASA project wetenschapper voor het SOHO bij NASA's Goddard Space Flight Center, Greenbelt. "By identifying the solar origin of these events with CMEs of different speeds and appearances, and at different latitudes, it improves our capability to predict space weather that can affect the Earth, at different phases of the solar activity cycle."
Aardmagnetisch veld is mogelijk bezig om te keren
SAMENVATTING
Het aardmagnetisch veld wordt al enkele jaren langzaam iets zwakker. Hoewel er nog geen historische ervaring mee bestaat, wordt dat door veel aardwetenschappers beschouwd als een aanwijzing dat er mogelijk een ompoling van de aarde op handen is.
Ompolingen - waarbij de magnetische noordpool van de aarde overgaat in de magnetische zuidpool, en omgekeerd - zijn in het geologische verleden veelvuldig opgetreden. Omdat die ompolingen vooral zijn te reconstrueren op basis van gesteenten waarin mineralen aanwezig zijn die zich hebben georiënteerd volgens het aardmagnetisch veld ten tijde van hun ontstaan, en omdat het daarbij meestal gaat om stollingsgesteenten die met radiometrische methoden goed te dateren zijn, zijn de momenten waarop ompolingen plaatsvonden goed bekend; zo bekend zelfs dat ze nu kunnen dienen voor stratigrafische correlaties.
De ompolingen van het aardmagnetisch veld zijn terug te vinden in de stollingsgesteenten aan weerszijden van sommige onderzeese breuklijnen (inzet). Omdat deze stollingsgesteenten met radiometrische methoden zeer goed te dateren zijn, heeft men een nauwkeurige tijdschaal van de verschillende momenten waarop het aardmagnetische veld omkeerde.
Hoe de ompolingen precies in het werk gaan, is niet bekend, maar algemeen wordt aangenomen dat eerst de sterkte van het aardmagnetisch veld afneemt tot nul, en dan weer toeneemt (maar met omgekeerde polariteit). In de fase dat het aardmagnetisch veld heeft opgehouden te bestaan, of zeer zwak is, treden waarschijnlijk chaotische magnetische veldlijnen op. Dat heeft grote consequenties voor onze samenleving: kompassen werken niet meer, maar ook wordt de kosmische straling (die bij verhoogde intensiteit zorgt voor het noorderlicht) niet meer grotendeels door het aardmagnetisch veld 'ingevangen' en naar de nauwelijks bewoonde poolgebieden afgevoerd. Dat kan leiden tot blootstelling aan een hogere straling, waardoor zelfs stralingsziekten kunnen ontstaan. Vanwege dit soort verwachtingen wordt er veel onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van het aardmagnetisch veld.
Ompolingen van het aardmagnetisch veld worden waarschijnlijk veroorzaakt door processen in het inwendige der aarde. Daarvan weten we echter nog steeds bar weinig. Zowel voor het ontstaan van het aardmagnetisch veld als voor de oorzaak, frequentie en snelheid van de ompolingen bestaan dan ook vooral theoretische modellen (zie ook de Geonieuwsartikelen hieronder). Voorlopig blijven de ompolingen nog een raadselachtig verschijnsel. Tijdens zo'n magnetische ompoling zullen de veldlijnen van het aardmagnetisch veld naar verwachting chaotische patronen vertonen.
Dat gebeurt onder meer in het kader van het project REM (Reversing Earth Magnetism). De rem is echter tegelijkertijd de - overigens inmiddels verouderde -eenheid voor de effectieve geabsorbeerde stralingdosis: Röntgen Equivalent Man). Dit project, dat gefinancierd wordt door het Italiaanse Programma voor Nationaal Onderzoek in Antarctica, heeft onder meer als doelstelling om aanwijzingen te zoeken voor een eventuele ophanden zijnde ompoling. Verantwoordelijk voor dit project is Angelo de Santis, die op de EGU-bijeenkomst in Wenen een poster over dit onderwerp presenteerde.
Tot nu toe werd vrij algemeen aangenomen dat de langzaam afnemende sterkte van het aardmagnetisch veld er wel eens toe zou kunnen leiden dat er over 1000-2000 jaar een ompoling zou kunnen plaatsvinden. Het REM-project, waarbij tal van natuurkundige waarden worden gemeten, zowel op aarde zelf (vooral op Antarctica) en vanuit de ruimte (met satellieten), lijkt er nu op te wijzen dat er inderdaad een ompoling op betrekkelijk korte termijn voorhanden is. Enkele aanwijzingen daarvoor zijn de verschillen in de bijdragen tussen het noordelijk en zuidelijk halfrond van het dipoolmoment, de toename in het optreden van magnetische stormen, en de snelle afname van de intensiteit van het aardmagnetisch veld op Antarctica.
Normaal gesproken vertoont het aardmagnetisch veld een regelmatig patroon van veldlijnen.
Wanneer de ompoling zal optreden is moeilijk te voorspellen, maar het lijkt een kwestie van slechts enkele eeuwen. Afhankelijk van de onderzochte verschijnselen kan dat volgens De Santis nog zo'n 800-1000 jaar duren, maar andere verschijnselen wijzen op een mogelijke ompoling die over 420-800 jaar kan optreden, of zelfs al over 235-340 jaar. Gezien de consequenties van zo'n ompoling verdient het dan ook aanbeveling om het onderzoek hiernaar te intensiveren, maar ook om na te gaan hoe de negatieve effecten van zo'n ompoling het meest effectief kunnen worden geminimaliseerd.
Bronnen:
Santis, A. de, 2006. Searching for new evidences of a geomagnetic reversal in the present time from satellite and ground magnetic data. Poster General Assembly European Geological Union (Wenen, april 2006) EGU06-A-02318; MPRG7-1TU5P-0213.
Zie ook:
Aardmagnetisme (Kennislinkartikel van Natuurwetenschap & Techniek)
Aardmagnetisch veld op z’n kop (Kennislinkartikel)
Noordpool on the move (Kennislinkartikel)
Het aardmagnetische veld in Nederland (Kennislinkartikel van Zenit)
Twents convectieonderzoek helpt aardmagnetisme te verklaren (Kennislinkartikel)
Aardmagnetisch veld mogelijk aan begin van ompoling (Artikel van NGV Geonieuws)
Ompolingen van aardmagnetisch veld vinden niet overal even snel plaats (Artikel van NGV Geonieuws)
Bezoek de website van de Nederlandse Geologische Vereniging en het elektronisch geologisch tijdschrift NGV Geonieuws
posted by Dirk_Christians @ 6:19 AM 0 comments
Tuesday, May 23, 2006
herhaling bericht Nasa ( waarom zou dit stil gehouden moeten worden als dit nog honderden jaren duurt...??? )))
Wednesday, April 19, 2006
nieuws van internet geciteerd bericht...
quote:
--------------------------------------------------------------------------------
EEN SCHOKKENDE OPENBARING
Recente artikelen in de pers en discussies elders staan mij nu toe om de kwestie die Graham Ennis met Dr. Holt had besproken, te openbaren. Het draaide om het magnetisch veld van de aarde en hoe wetenschappers bij NASA en elders hadden vastgesteld, dat het op het punt stond een salto te maken. Het proces is in gang gezet en is onherroepelijk, vertelde Graham mij. Het gaat gebeuren en bij NASA staat dit in het middelpunt van de belangstelling, meer dan welk ander project dan ook. Natuurlijk is de Amerikaanse overheid en zijn andere overheden hiervan op de hoogte, maar alles is nu nog slechts op een basis van noodzakelijk om te weten. Ik zou de film Deep Impact als een overeenkomstigheid willen gebruiken, zo stelde hij. Maar waarom? Er moeten stappen ondernomen worden en die worden ondernomen, maar denk je eens in wat dit allemaal betekent. Graham schilderde een schrikwekkend en verbijsterend scenario, te vreselijk om over na te denken. Het leven op aarde zal nooit meer hetzelfde zijn, zei hij.
Je begrijpt dat ik scherp ging letten op nieuws, verhalen of ontwikkelingen in de wetenschappelijke wereld, die zinspeelden op een magnetische verschuiving. Gedurende een jaar lekte er niets uit, maar opeens, nadat ze een brief, gedateerd 11 april 2002, hadden ontvangen van het AAAS (American Association for the Advancement of Science) verscheen het volgende artikel in Nature magazine:
Het magnetisch veld van de aarde maakt zich wellicht op om te roteren, waarbij het magnetische noorden zich vervolgens zal nestelen in Antarctica, zo doet een studie vermoeden. Ofschoon zon omkering nog nooit is geregistreerd door de mens, hebben deze omschakelingen zich al vele malen voorgedaan tijdens de aardse geschiedenis. Weinig is bekend waarom dit gebeurt, maar onderzoekers vermoeden al jaren, dat stromen gesmolten ijzer die circuleren in de buitenste laag van de kern van de aarde (voortkruipend met een snelheid van ongeveer één meter per uur) de tegenover elkaar liggende magnetische polen in staat stellen zich te verschuiven naar de tegengestelde zijde van de aarde. Computermodellen geven aan dat wervelingen in de gesmolten stroom, die draaien in een richting die het magnetisch veld laat verzwakken, de aanzet kunnen zijn tot het proces van de verschuivende polen
.
Thans hebben satellietobservaties bewijs opgeleverd dat deze ondergrondse wervelingen bestaan. Door vergelijkingen van de sterkte en de oriëntatie van het magnetisch veld, gemeten door twee satellieten in 1980 en 2000 (neem notie van deze datum. Graham W. Birdsall) waren onderzoekers van het Physics of the Globe Institute of Paris (IPGP) en het Deense Space Research Institute te Kopenhagen, in staat de stromingen van gesmolten ijzer in kaart te brengen die de magnetische ompoling doen ontstaan.
In een brief van 11 april aan Nature beschrijft het team grote windingen, gelegen vanaf de zuidelijke punt van Afrika en nabij de polen - gebieden waar het magnetisch veld reeds gedraaid is. ( let u op hier word gesproken over de winden die reeds gedraaid zijn........... de volgende pool die word gewisseld is de aarde zelf..)
Twee maanden later ontving ik bericht van overzee, dat het geheim op het punt stond naar buiten gebracht te worden, maar om te voorkomen dat er wereldwijde paniek uit zou breken en de angst voor een totale ineenstorting van de toch al fragiele wereldeconomie, werd besloten om in plaats van een persconferentie bij de Verenigde Naties, het nieuws stapsgewijs vrij te geven.
Toen, op donderdag 4 juli 2002, werd mijn aandacht getrokken naar het nu volgende artikel dat verscheen in de krant The Guardian:
FATALE ATTRACTIE
Het aardse magnetische veld vertoond sterke aanwijzingen, dat de polen bezig zijn om om te schakelen. Dit kan het einde betekenen van de wereld zoals wij hem kennen, schrijft Paul Simons.
De aarde kan ondersteboven keren. Het magnetische veld van de planeet vertoont tekenen om een gigantische radslag te willen maken, zodat het magnetische noorden naar Antarctica wijst en het magnetische zuiden naar het noorden. Kompassen zullen de verkeerde weg wijzen en trekvogels, vissen en schildpadden zullen zeer verward raken.
OPmerking embassadorion group deze theorie klopt niet de ompoling zoekt altijd nieuw energiepunt dit is natuurlijk proces en wisselt zich door en door.)
Wanneer dit exact zal gebeuren, hoe lang het gaat duren en wat de consequenties zullen zijn, is moeilijk te doorgronden. Waar geen twijfel over bestaat echter, is dat het zal gebeuren.
Ongeveer elk half miljoen jaar draait het aardse magnetische veld zich ondersteboven. Het begint in 1600 als Sir William Gilbert, geneesheer van Queen Elizabeth I, veronderstelt dat de aarde een grote magneet is. Op de magnetische polen zou een kompasnaald rechtop gaan staan en recht naar het binnenste van de aarde wijzen. Hij had gelijk, tot op zekere hoogte. De magnetische polen zijn daar waar alle krachtlijnen van het aardse magnetische veld samenkomen. Ze vallen niet samen met de geografische polen, de as waaromheen de aarde draait, maar ze liggen er wel dichtbij. Vooralsnog is de aarde geen betrouwbare magneet. Ten eerste wijken haar magnetische polen constant af. Op dit moment beweegt het magnetische noorden langs het Canadese territorium richting de poolzee, over een afstand van ongeveer achttien kilometer per jaar. Bovendien verliest een staafmagneet snel zijn kracht, maar het magnetisch veld van de aarde is er al voor miljarden jaren, dus iets wekt het op. Dit is waarom Einstein opmerkte, dat de oorsprong van het aardse magnetische veld één van de grootste mysteries van de natuurkunde is.
Vandaag de dag denken we, dat de magnetische kracht komt van de hete buitenste schil van de gesmolten ijzerkern, die rondklotst als een zware binnenste kern. Als deze onderaardse oceaan van vloeibaar metaal langzaam rondwervelt, gedraagt het zich als een dynamo en wekt het elektrische stroom en een magnetisch veld op. Precies zoals bij het flikkerende licht van een fietslamp die wordt gevoed door een dynamo, zijn de aardse stromingen een klein beetje onregelmatig, vandaar dat het magnetische veld aan de oppervlakte van de aarde fluctueert.
Wij weten dat de magnetische polariteit ondersteboven zit in rotsgesteente op de bodem van de Atlantische oceaan. Over het midden van de bodem van de Atlantic loopt een gigantische scheur waaruit lava stroomt. Als deze lava stolt en gesteente wordt, dan slaat het de aardse polariteit van dat moment op. Deze opgeslagen gegevens vertellen ons dat we nu toe zijn aan een volgende draaiing. Maar de aarde heeft geen regelmatig ritme, dus niemand kan een voorspelling doen op basis van de opgeslagen gegevens. Er is echter overtuigend bewijs, dat we afstevenen op een tuimeling. Elke keer als het magnetische veld afstevent op een ommekeer, wordt het in een paar duizend jaar daaraan voorafgaand steeds zwakker, totdat het bijna is verdwenen. Dan keert het om en start het weer op met hernieuwde kracht.
Magnetisme opgesloten in oeroud aardewerk laat zien dat over de laatste 4000 jaar het magnetische veld meer dan 50% zwakker is geworden. De afgelopen eeuw is de sterkte zelfs afgenomen met 5%. Met deze afname is het veld wellicht verdwenen in de volgende honderd of duizend jaar. Een andere aanwijzing voor de naderende draaiing komt recentelijk van satellietmetingen van het aardse magnetische veld. Een team, onder leiding van Gauthier Hulot van het Institut de Physique du Globe de Paris heeft twee plekken ontdekt van omgedraaid magnetisme, geconcentreerd in twee plaatsen net onder de buitenste mantel van de aarde. In de grootste plek, onder de zuidelijke punt van Afrika, wijst het magnetisch veld naar het hart van de aarde, in plaats van naar buiten. De andere plek is nabij de noordpool. Sommige experts hebben hun nek uitgestoken en voorspellen de volgende omkering in de komende 2000 jaar.
Het proces duurt waarschijnlijk tussen de 100 en een paar duizend jaar, nog geen glimp in de geschiedenis van de aarde. We kunnen er alleen naar raden wat deze draaiing voor gevolgen heeft voor het leven. Iedereen die probeert te navigeren op een magnetisch kompas gaat een moeilijke tijd tegemoet, maar wat zal er gebeuren met alle vogels, vissen en andere dieren die migreren en uitgestrekte afstanden afleggen waarbij ze gebruik maken van hun eigen interne magnetische kompas. Zullen zij de tijd hebben om hun kaarten te hertekenen en nieuwe peilingen te maken? Zelfs andere wezens zoals bijen en sommige bacteriën gebruiken een gevoel van magnetisme om hun weg te vinden in hun locale territorium, voor noord/zuid of omhoog/omlaag bewegingen.
Het aardse magnetische veld strekt zich enkele honderden kilometers in de ruimte uit en beschermd ons tegen geladen deeltjes van de zon en kosmische straling door deze te focussen op de polen. Dit is waar ze verschijnen, als het noorder- en zuiderlicht wanneer ze gassen prikkelen in de atmosfeer. Als de magnetische polen dwars over de aarde trekken, zullen ze deze lichten opwekken op plaatsen waar ze nog nooit te zien zijn geweest. Gedurende deze omdraaiing zal het beschermende magnetische schild erg zwak worden en kan het zelfs voor enkele tientallen jaren of meer verdwijnen. Dat zou het weer drastisch beïnvloeden. Er is een groeiende verzameling bewijsstukken, dat hooggeladen deeltjes van de zon de bovenste laag van de atmosfeer zal bestoken en dat sommige van deze aanvallen zullen doordringen in de laagste regionen van de atmosfeer om ons heen en de wind, atmosferische druk en temperatuur zullen beïnvloeden. Zonder ons magnetisch schild, zullen deze zonnedeeltjes een verwoestende uitwerking hebben op het weer. De kosmische straling die de aardse oppervlakte zal verzengen zal zorgen voor genetische mutaties en kanker.
Vooralsnog, terwijl de paleontologen de fossiele gegevens nazoeken en kijken naar tekenen van massale vernietiging van het leven of barsten in de evolutie gedurende vorige ompolingen, hebben ze nog niets gevonden. Organismen lijken het intact overleefd te hebben.
Maar wat zal er de volgende keer gebeuren?
Wanneer dit zal gebeuren, hoelang het duren zal en wat de consequenties zullen zijn? Dat is allemaal moeilijk te voorspellen. Waar geen twijfel over bestaat is, dat het zal gebeuren!
Dus het is begonnen. De eerste publiekelijke aanduidingen dat het leven op aarde nooit meer hetzelfde zal zijn, vanwege krachten die de mensheid niet kan beheersen noch begrijpen. Lees de eerste passage nog eens en leef je in, in de rol van een president of minister president die net op de hoogte is gebracht van deze bevindingen door de beste wetenschappelijke breinen ter wereld. En je vraagt hen:
Wanneer gaat dit gebeuren?
Daar weten wij het antwoord niet op
Oké, kunnen jullie mij een indicatie geven, hoelang dit proces gaat duren?
Ook daar weten wij het antwoord niet op
Nu dan, verbeeld je het meest ergste scenario, kunnen jullie mij dan op zijn minst vertellen hoe we ons moeten voorbereiden?
Wel, het zal zeker effect hebben op de trekvogels, maar voor de rest is het moeilijk te voorspellen, omdat we nooit eerder te maken hebben gehad met dit soort omstandigheden.
Ik wel dan? Maar het gaat gebeuren dat is juist?
O ja, daar zijn we absoluut zeker van, vanwege de gegevens.
Genoeg tot nu toe! Zoals jullie wel zullen begrijpen, plaats ik deze zaak bovenaan de agenda. Ik wil feiten mensen. Ik wil gegevens en ik wil dat er plannen klaargemaakt worden om te kunnen reageren en handelen op alle mogelijke veranderingen. Ik wil ieder regeringsagentschap op deze zaak zetten, dit heeft de hoogste prioriteit en ik wil een werkgroep ingesteld hebben die mij continue informeert. O, en dan nog wat, wie buiten deze kamer weet hiervan?
Weinigen zullen er aan twijfelen of deze scène zich al heeft afgespeeld, want de dreiging van een aardse salto is realiteit en geen verbeelding.
MARS
Satellieten en de informatie die zij aanvoeren worden onderworpen aan strenge controles en overheidswetenschappers zijn in staat deze gegevens te interpreteren. Het was op basis van deze gegevens, dat Graham Ennis mij het grootste geheim onthulde, toen ik hem vroeg wanneer die salto zich zou voordoen. Dit is wat hij mij vertelde: Ik vertelde je al dat het proces is begonnen en onherroepelijk is. In de komende jaren zal het zich manifesteren op verschillende manieren, extreme veranderingen van het weer, grote wereldomvattende superstormen en een plotselinge toename van huidkanker zijn de meest in het oog springende gevolgen. De effecten zullen waarschijnlijk geleidelijk aan toenemen, maar alle indicaties wijzen er op dat de wereld zoals wij hem nu kennen aan zijn eind zal komen in 2020.
Sta mij toe om te eindigen met enkele verreikende speculaties. Als we geconfronteerd worden met het slechts mogelijke scenario, dan zal de mensheid om te overleven, moeten uitkijken naar andere werelden. Binnen dit tijdsframe - hoe vreemd - is NASA bezig tegen 2020 een bemande missie naar Mars te ondernemen en de Russen hebben aangekondigd dezelfde plannen te hebben. Een gezamenlijke missie rond 2017, kosten 350 miljard dollar.
Zo ongeveer elk half miljoen jaar draait het aardse magnetische veld zich om. Sommige redeneren dat Mars de sleutel kan zijn in de toekomstige overleving van de mensheid. Als het eerste bemande ruimteschip uiteindelijk landt op het oppervlak van de Rode planeet, zullen dan de mannen en vrouwen die daar uitstappen omhoog kijken als kolonisten of als astronauten? Vanaf haar oppervlakte zullen zij en hun toekomstige generaties, zonder twijfel, staren naar de aarde, zich afvragend of zij ooit in staat zijn om op een dag terug te keren. Misschien wel, niettegenstaande dat, zou het mogelijk zijn dat ditzelfde scenario zich een half miljoen jaar geleden ook al eens afgespeeld heeft? Als dat het geval is, moet bewijs van een vroegere kolonisatie van Mars de tand des tijds hebben doorstaan. Maar wat is er met de kolonisten gebeurd? En welke catastrofale gebeurtenis veranderde Mars in de planeet die het vandaag de dag is? Hebben enkele kolonisten kans gezien naar de aarde te ontsnappen, om begroet te worden als Goden en bezoekers uit de hemel, door de latere generaties van degenen die de laatste aardse magnetische salto wel overleefden?
Het materiaal voor sciencefiction? De tijd zal het leren, maar de klok tikt en er is geen mogelijkheid hem stil te zetten.
--------------------------------------------------------------------------------
reactie van lezers quote
:
--------------------------------------------------------------------------------
Magneetpolen links en rechts.
> >Wel is het zo dat de magnetische polen van de Aarde zich in een soort
> >cyclus bevinden, waarbij de magnetische Noordpool en de magnetische Zuidpool
> >eens in de zoveel tijd omwisselen. Ik weet niet precies hoe lang die
> >cyclus is. Miljoenen jaren in ieder geval.
> Dat valt wel mee. Het varieert van +/- 50.000 jaar tot +/- 2 miljoen
> jaar. Het leuke is dat van dat ompolingsproces helemaal niemand iets
> begrijpt. Het kan elk moment gebeuren, ook nu. En dat zou natuurlijk
> weer leuk zijn voor de kompassenindustrie.
posted by Dirk_Christians @ 1:14 PM
Opmerking; waarom zou deze informatie stil gehouden moeten worden als dit nog zo lang duurt of houden ze ook voor ons dingen achter..... Een magnetische ompoling is een eeuwioge cyclus die zich constant hersteld en opnieuw haar energieveld opzoekt.
worden wij gemanipuleerd door grootmachten als Amerika ..IK WEET HET WEL ZEKER!
