Ooit wuifden palmen op de Noordpool
UTRECHT - Wetenschappers hebben stuifmeelkorrels van palmen ontdekt op de Noordpool. De subtropische en tropische bomen groeiden langs de Noordelijke IJszee zo'n 53 miljoen jaar geleden. In die tijd heerste er op aarde een broeikasgasperiode, veroorzaakt door een natuurlijke verhoging van CO2-concentraties.
Het onderzoek is uitgevoerd door Universiteit Utrecht, het Koninklijk Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek, TNO en de Universiteit van Bremen. De onderzoekers vonden de stuifmeelkorrels in boorkernen uit de Noordelijke IJszee of Arctische Oceaan. De resultaten verschijnen deze week in het toonaangevende tijdschrijft Nature Geoscience.
53 miljoen jaar geleden kwam de wintertemperatuur op de Noordpool niet onder de 8 graden Celsius uit. Onder koudere omstandigheden kunnen palmen niet overleven. De onderzoekers noemen hun vondst opmerkelijk omdat het op de Noordpool 53 miljoen jaar geleden net als nu zes maanden per jaar donker was. Hoe het dan zonder zonlicht zo warm bleef in deze regio, is nog een raadsel. Een mogelijke verklaring is de aanwezigheid van een bepaald type wolken die in warme gebieden voorkomen.
60 tot 50 miljoen jaar geleden heersten er warme condities op aarde. Bovenop de al warme omstandigheden waren er perioden van snelle CO2-stijging en opwarming, vergelijkbaar met de huidige opwarming van de aarde. De nieuwe studie toont dat de zeewatertemperatuur op de Noordpool tijdens een van deze perioden steeg van 23 naar 27 graden Celsius. „Toen konden voor het eerst palmbomen groeien rond de Noordelijke IJszee”, aldus de onderzoekers.
Volgens paleo-klimtaloog Appy Sluis van de Universiteit Utrecht laat de broeikaswereld van 53 miljoen geleden zien dat de polen warmer waren dan we met de huidige kennis van het klimaat kunnen begrijpen. „ Als de huidige opwarming doorzet is het mogelijk dat de opwarming op de polen sterker zal zijn dan tot nu toe wordt verwacht”, aldus Sluis.
