Ruim een week geleden hebben astronomen met de Swift-satelliet de meest verafgelegen gammauitbarsting ooit gevonden. De kosmische explosie was afkomstig van een ster die zich maarliefst 12,8 miljard lichtjaar van de aarde bevond. Dergelijke uitbarstingen zorgen ervoor dat er energieke straling vrijkomt wanneer massieve sterren hun laatste zucht uitblazen en met een hoge snelheid stromen van materie wegschieten. Wat men opving met het ruimtevaartuig was de nagloed van de explosie, die ontstaat wanneer gammastraling en gas tegen elkaar botsen.
De nieuwe recordhouder, welke GRB 080913 wordt genoemd, werd voor het eerst gezien op 13 september jongstleden. Verschillende telescopen op het aardoppervlak waren in staat om de nagloed van de uitbarsting op te vangen op langere golflengten. Het lichtspectrum dat werd waargenomen toonde aan dat de gestorven ster zich zeventig miljoen lichtjaar verder van onze planeet bevond dat de vorige recordhouder. "Dit is zonder twijfel de meest verbazingwekkende explosie die Swift tot nu toe heeft gezien," zei projectleider Neil Gehrels. De satelliet werd in 2004 in een baan rond de aarde gebracht en zal waarschijnlijk tot 2020 onderzoek blijven verrichten.
Men hoopte al langer dat er gammauitbarstingen ontdekt werden die ver van ons plaatsvonden, omdat de sterren die ze veroorzaakten leefden toen het universum vrij jong was. Het licht van de explosies doet er door de lange afstand die overbrugd moet worden lang over om onze planeet de bereiken en kan ons meer vertellen over het leven en en de dood van de allereerste sterren in het heelal. GRB 080913 explodeerde minder dan 825 miljoen jaar na het plaatsvinden van de oerknal en zal naar verwachting nog wel even de recordhouder blijven.
